تعلیم و تربیت در اندیشه افلاطون

چکیده در دیدگاه افلاطون تعلیموتربیت به عنوان فرآیندی انسانی در برگیرنده ی تمامی ابعاد وجودی انسان اعم از؛ مادی، معنوی، فردی و اجتماعی است، که قبل از تولد فرد آغاز می شود و تا پایان عمر ادامه مییابد. وی با چنین نگرشی، تعلیموتربیت آگاهانه انسان را، مهمترین هدف فلسفه ورزی خویش در بزرگترین اثرش(یعنی رساله ی جمهوری )قرار می دهد. اندیشه تربیتی افلاطون مبتنی بر برخی ریشه های تاریخی است که زمینه ی ظهور و بروز آن را فراهم نموده است. اثر حاضر ضمن بررسی اجمالی ریشه های تاریخی تعلیموتربیت افلاطون، مبانی فلسفی این اندیشه را در چارچوب نگاه افلاطون به مباحثی همچون: اخلاق، فضیلت، معرفت، عدالت و...مورد توجه قرار می دهد و به بررسی نظام تربیتی رساله ی جمهوری می-پردازد. جامع نگری و ایدهآلگرایی تربیتی افلاطون اگرچه زمینه را برای ظهور اندیشه های متفکران پس از وی فراهم کرده است ولی بدلیل نفوذ و سیطره ی برخی از شرایط زمانی و قومی بر تفکر افلاطون در معرض نقدهای جدی قرار دارد. با صرف نظر از دستورات تربیتیایکه متأثر از شرایط زمانی و آداب و رسوم قومی است، ارزش رساله جمهوری به عنوان یک اثر تربیتیِ مهم همچنان قابل توجه است. واژگان کلیدی: تعلیم وتربیت، اخلاق ،معرفت،نفس،عدالت،زمامداران،نگهبانان،حکومت،دیالکتیک.